BERNER OBERLAND 1993
In deze jaren droomde ik vaak van Alpenpieken.
Tijdens mijn eerste bergsportcursus ( Bergell 1982) had ik kennis gemaakt met een wereld van cyclopische afmetingen die een diepe indruk op me maakte. Ik had nog geen verantwoordelijkheid en ik hoefde niet voor te klimmen, maar de tochten waren voor mij al dusdanig indrukwekkend dat ik er naar terug bleef verlangen.
Met een groep onbekenden kwam ik echter altijd in de problemen: mijn conditie was nooit goed genoeg, wat ik thuis in Nederland ook deed.
In 1983 stopte ik tijdens mijn tweede Alpencursus: de drukte in het Mt.Blanc gebied ,het verplichte hoge tempo en de sarcastische opmerkingen van de gids Rudi Bratschko stonden me erg tegen.
Er kwam enige jaren niets van de Alpen want met mijn vriendin Marie-Louise was ik verslingerd geraakt aan Schotland.
Maar in de late jaren tachtig had ik op mijn school de leerling Bartjan van der Meer leren kennen, in eerste instantie tijdens het Survivalkamp van Peter van der Houwen en Wouter Sonneveldt( waar ik het rotsklimmen mee hielp opzetten),daarna in mijn scheikundeklas en later tijdens klimtochten met hem en Berend-Jan de Gans(ook een leerling) in Freyr en de Aiguilles de Chaleux aan de Lesse.
Ergens in 1993 kwam hij met een studievriend,Jeroen Gierveld bij mij thuis in Wijk bij Duurstede op bezoek. Ik vertelde over mijn Alpendromen en het bleek dat zij daar ook voor te porren waren. Niet de Mt.Blanc of een andere popiberg zou het doel worden, maar de duistere en afgelegen Finsteraarhorn, een berg die in 1991 onbereikbaar was gebleken voor het gezelschap waar ik me toen in bevond.
Bartjan en ik hadden veel spullen ,ik kon spullen voor Jeroen lenen van collega Peter Burghouts en vrijdag 23 juli vertrokken we in mijn auto naar het Berner Oberland.
Om ca 18 uur komen we bij de Grimselpas aan.
We besluiten om ca 500 meter van de pas te gaan kamperen(in het wild dus).
Om 20 uur staan de tenten; er staat een koude wind en er is veel mist.We houden ons bezig met eten,koffiedrinken en wat praten over de mogelijke tochten.
Zaterdag 24 juli 1993
Om 7 uur ben ik op.het is gelukkig stralend weer,maar de hoogtemeter geeft nu 2300 meter aan ipv de bedoelde 2165! Dat betekent dat de luchtdruk aan het dalen is..
Om 8 uur zijn we bij de auto en gaan ontbijten en inpakken voor een oefentocht met de rugzak.
Ik doe mijn rugzak extra vol om flink te oefenen,maar dat zal volledig averechts werken.Blijkbaar heb ik niks geleerd van de tochten in 91 en 92 en ben veel te optimistisch gestemd over mijn eigen krachten..Bartjan en Jeroen zijn twintigers en die hebben fysiek meer in hun mars..
Om 9 uur zijn we nog aan het rondrommelen: weer gevraagd bij een hotel: vandaag nog mooi,vanavond onweer en daarna 2 dagen slecht weer in het Berner Oberland.Dat betekent dat we morgen maar naar Wallis gaan,waar het weer beter is.
9.55 : we gaan lopend ,met de rugzak,naar de Oberaargletsjer. Na 2,5 uur zijn we aan het koffiedrinken in het Oberaar restaurant .Om 13.15 gaan we over Sidelhorn naar de Grimselpas. Het bleek een zware tocht over het joch tussen de Sidelhorns ;veel puin en sneeuw.
Om 18 uur komen we weer bij de Grimselpas aan. Zelf ben ik al liederlijk “kapot”van deze opwarmtocht! De rugzak was gewoon te zwaar.Schouderbelasting is echt teveel..
20.45 : uitgerust bij ons kampeerplekje in de buurt van de Grimselpas.De hemel is nog steeds helder; vanavond wil ik sterrenfoto’s maken.
Op mijn verzoek is er morgen een rustdag. We gaan kijken bij Grachen,waar de start van de tocht naar de Bordierhut is en in Saas-Fee gaan we proberen een kaart te kopen.
22.15 Het wordt donker,maar het is een beetje heiig.Eigenlijk ben ik te moe om te wachten op de duisternis.Dit sterrenfotograferen gaat niet samen met bergtochten!
22.35 Toch enige opnamen gemaakt met de OM-1 camera en en 50 mm lens op f2.8.
Belichtingstijden 15 tot 30 sec.Fujichrome bij 800 iso.
Cassiopeia is goed te zien,later ook op de foto.
Sfeervolle opnamen van een stille nacht in de bergen.
Zondag 25 juli 1993
In de nacht hoorde ik het regenen. Om 7.15 sta ik op en het regent nog steeds.
We rijden langs Fiesch om de kabelbaanvertrektijden naar Kuhboden uit te zoeken.
Ook kijken we rond in Saas-Fee en Gasenried en om 16.20 staan we op de camping van Randa,op ca 1450 meter hoogte.
16.30 : het begint te hozen! Ook is er onweer.
Om 20.15 is het eindelijk droog en we begeven ons naar het campingcafe.Wat doen we daar? Je raadt het nooit: bierdrinken en wel voor sFr 16.80..
Maandag 26 juli 1993
7 uur gaat de wekker.
Omstreeks 9.45 beginnen we in Gasenried ( ca 1650 m) aan de steile tocht naar de Bordierhutte
Het is helder weer met slechts hier en daar een paar wolken.
We hebben van alles bij ons voor een gletsjertocht; echter geen tent en slaapzakken,want we overnachten in de hut.
11.20 We zijn op 2240 m.Na afwisseld hollen en uitgeput hijgen hebben we nu een vast tempo gevonden.We gaan ongeveer gelijk op met een oude man met witte baard en twee jonge mannen die alle bagage dragen.
Telkens als ze ons passeren ,als we weer eens uitgeput neergezegen zijn,roept de oude man vol venijn: “Nah,wieder ein Mal KO!? “
13.20 We zijn op de Riedgletsjer.
De gordels gaan aan en we oefenen in gletsjerlopen: ca 8 meter tussen ons in en het overschot touw binden we om ons lichaam(via de schouder). Er zijn geen sneeuwbruggen over spleten en we worden niet op de proef gesteld.
15.45 Bordierhut ( ca 2800 m)
Het weer is nog prachtig, de stemming van de hittenwirt totaal niet!.
Net als vorig jaar ,toen ik met Rene Kok een zeer saggerijnige huttenwirt in de Mischabelhut aantrof. Nu viel het enigszins mee; hij had alleen geen slaapplaatsen en hij moest voor 70 personen koken. Toen in de Mischabelhut vroeg ik aan de wirt of hij misschien drinkwater had. “Wat denk je wel, dat het hier een paradijs is??!! brulde hij.
Buiten die hut ,op 3300 meter hoogte, was alleen ijs en steen…
Na het zelfgemaakte eten gaan we wat ideeen af voor de verdere tochten.
Morgen willen we de Ulrichshorn beklimmen.Voor het zover is brengen we een hele korte nacht door op een muffe zolder met een zeer laag plafond. Ik krijg een keel als schuurpapier!.
Het is een van de slechtste nachten die ik ooit in een berghut gehad heb. Gelukkig duurt die maar kort,want om 2.30 staan we op.
In de gelagkamer van de hut is het overvol en heet! Buiten is een overweldigende sterrenhemel die alleen daarom al een bezoek aan een berghut op grote hoogte de moeite waard maakt..
Om 3.30 zijn we eindelijk weg,bij koplamplicht struikelend over brokken steen van de zijmorene van de Riedgletsjer. Tussen 4 uur en 4.30 zijn we flink aan het stressen om de touwgroep in orde te krijgen, dat wil zeggen onze touwgroep.
Daarna begint het grote zwoegen,omhoog op de Riedgletsjer,door de sleutelpassage naast de Balfrin en dan verder over de Riedgletsjer naar de voet van de Ulrichshorn.
Op de Riedgletsjer,op weg naar de Ulrichshorn
Hier bleek mijn conditie te kort te schieten. Het punt was ook dat ik me voortgedreven voelde om het bankie op de top van de Ulrichshorn eerder te bereiken dan een groep vrouwen met een gids. Het werd 10 meter omhoog zwoegen,dan weer 2 minuten uithijgen ,10 meter lopen,enz. De Ulrichshorn (3925 m) was zo nog net haalbaar,maar de Nadelhorn (4327 m) niet.
Gedrieen ploften we op het bankie neer en zaten daar heerlijk uit te hijgen, hatend aangekeken door de vrouwen die ons net niet hadden ingehaald en die op de rotsen moesten zitten. De wind was venijnig hard en ik had een flinke hoofdpijn.
Er volgt een lange terugtocht,helemaal naar Gasenried. Dat is 2300 meter lager . In dit jaar heb ik nog geen knieproblemen. Vandaar rijden we naar de camping van Randa.
Woensdag 28 juli 1993
9 uur
Goed geslapen; dit wordt een rustdag na de ontberingen van de afgelopen dagen. We kamperen in Randa. Vandaag boodschappen doen, wat rondscharrelen en reserveren voor de Konkordiahut
21.20
We zitten in het campingcafe na een “warme”rustdag. De weersvoorspelling voor het Berner Oberland ziet er redelijk uit. We hebben een flinke tocht in gedachten: eerst over de Aletschgletsjer naar de Konkordiahut; daar overnachten ; daarna over de Grunhornlucke naar de Finsteraarhornhut; de dag erop de Finsteraarhorn beklimmen en daarna over de ruige Fieschgletsjer naar Fiesch.
Donderdag 29 juli 1993
6.30 op
Eerst weer de tenten etc opruimen en inpakken.
We rijden naar Fiesch en voor sFr 43.80 kunnen we met zijn drieen met de kabelbaan naar Kuhboden, dat op ca 2200 meter ligt.
10.25
We hijsen de zware rugzak op en beginnen de tocht naar de Aletschgletsjer. Uiteraard hebben we ook touw,pickel, stijgijzers, karabiners en bandslingers bij ons,plus tekeningen van een flaschenzug die vast nodig is bij een spleetredding.Tijdens het eerste deel van de tocht hebben we een geweldig uitzicht op de Imposante Fieschgletsjer.
Na de Marjelensee ( om 12 uur gepasserd) gaan we verder over de Aletschgletsjer.
Dit is geen moeilijke tocht en hij vindt grotendeels horizontaal plaats. Er zijn geen grote hoogteverschillen.
De ambiance vind ik echt indrukwekkend. In WZW richting zien we achter de bergketen achter de gletsjer een geweldige rotsgraat met een soort Fiamma( de mooie naald op de Spazzocaldera in de Bergell).
19 uur
Hondsmoe bij de Konkordiahut (2850 m)aangekomen, na een lange tocht over de gletsjer.
Het laatste stuk is om het even af te leren: de beklimming van de zeer hoge trap van de gletsjer naar de hut.
Blijkkbaar is de gletsjer flink in omvang afgenomen sinds de bouw van de hut.
We konden ons eten inleveren en de wirt maakt er iets moois van. Er is hier geen koud water te vinden; boven de hut is geen gletsjer. Weer die trap afklimmen naar de Konkordiaplatzvinden we te vermoeiend..
Het uitzicht op de Konkordiaplatz is geweldig; er komen verschillende ijsrivieren bij elkaar. Ook zien we recht vooruit de Hollandiahut op het Lotschenlucke (3178 m).
We hebben onderweg Monch,Jungfrau en Gletsjerhorn duidelijk gezien.Ook de Sfinx met het observatorium.
20.30
Even buiten de hut om van het uitzicht te genieten.
De driekwartmaan hangt boven de Aletsjgletsjer. ‘s Nachts moet het hier erg mooi zijn!
Hut kost 3x 20 franc en de 3 bier samen 16,5 franc.
21 uur
Kijkend naar de Eggishorn,waar we vertrokken zijn .De hoek van die berg lijkt vlakbij ,gezien over de gletsjer.Toch hebben we over die afstand 5 uur gedaan. Wel met pauzes en tijdverlies door het zoeken van de weg tussen de gletsjerspleten. De gletsjer is behoorlijk aper.
Vrijdag 30 juli
6 uur uit bed gegaan na een hopeloze nacht..gortdroog en niet kunnen slapen.
We lagen ver van het venster en ook nog boven,de meest ongelukkige plek.
Altijd is het afzien in die berghutten.Nooit een goede nachtrust terwijl die juist hard nodig is voor de grote inspanningen.,
7.30 gaan we op weg naar de Finsteraarhornhut.
Op de gletsjer aangekomen, na afdaling van de steile ladder, zakt Jeroen binnen enige minuten tot zijn middel door een sneeuwbrug.
Ai!
Onmiddellijk gaan we in het touw.
8.30-10
Over spletenrijke helling van het Gruneggfirn gaan we,vooral langs de kant,naar het Lucke.
Onderweg koffiezetten op een kei aan de linkerkant. We kibbelen over de juiste steen voor het koffiezetten(….)
10.20
We zien de Finsteraarhorn net over het Lucke gluren
10.30
Lucke 3286 m; onderweg hadden we zachte sneeuw.
Het is helder weer maar in het oosten verschijnt een wolkenbank.
13.20
Na 70 meter klimmen zijn we bij de Finsteraarhornhut ( 3048 meter hoog)
Voorwaar,een groot gebouw! Niet verwacht dat deze buurt zo populair zou zijn. Tenslotte is de F’horn een afgelegen berg.
De wirt is gelukkig aardig; het is hier ook niet zo druk dus van overspannenheid is geen sprake. Uitzicht is hier ook al geweldig! Als het vannacht helder is gaan we morgen de Finsteraarhorn proberen.
Ik ben al weer erg moe en heb van 14.30 tot 17.15 op een bed in de slaapruimte gelegen.
Bartjan en Jeroen zijn in de gelagkamer bezig.
Als ik er weer uit kom zie ik dat het regent..
Zaterdag 31 juli
2.30 gaat de wekker.
Maar helaas ,het is zwaar bewolkt.
3.30 nog steeds bewolkt en om 3.45 zien we weerlicht!
Uitslapen dan maar…
De hele ochtend zit de F’horn zwaar in de wolken.
We hebben toch nog wat bewogen: tussen 11 en 13.30 zijn we over de felsrippe boven de hut omhooggelopen tot ca 3300 meter. Daarboven begint sneeuw en ijs. Tot 3200 m heb ik de gletsjerranonkel zien bloeien. Dat is de bloem waarvan men beweert dat die tot op de top van de Finsteraarhorn groeit.
13.45
Nu is het mooi weer met verspreide bewolking!
16.50
De twee Britten die vanmorgen toch de berg zijn opgegaan,komen nu uiterst vermoeid terug.
Vanmorgen hadden ze op de steile gletsjer vanaf de Fruhstucksplatz(3600m) diepe versgevallen sneeuw. Ook op de graat zat het vol sneeuw. Ze gebruikten stijgijzers maar geen touw op de graat. Ze vertelden dat de route naar de top vanaf het Hugisattel(4100 m) vooral aan de rechterkant van de graat liep. Links zit namelijk de afgrond!
Hier zijn nu een paar Zwitsers die prachtige bergkristallen hebben gevonden in holtes in de 5e graads routes van de Grunegghorn. Zelf heb ik ze nooit groter dan 1 cm gevonden en deze zijn minstens 5 cm!
19.10
De wolk die over de Fieschgletsjer hangt is nu dichterbij gekomen.
We gaan om ca 20 uur naar de brits boven
Zondag 1 augustus
2.30 Opgestaan
Het is een heldere nacht met een bijna volle maan boven de Wannenhorn.
3.20
We zijn nog overspannen met de brander bezig. De temperatuur is +1 graden.
3.25
De maan piept net boven de berg uit.
3.40
Eindelijk weg,omhoog dus( als eerste groep).
5 uur
We zijn op de richel op 3300 meter
5.45
Op de Fruhstucksplatz( 3600m)
Het gaat nog goed;zelf ben ik nog niet kapot.
Dit is werkelijk een prachtige ochtend : de schoonheid van de verschijningen van Plejaden, Aldebaran en later Venus( nu in Gemini) boven de Finsteraarhorngraat.
Ik meen onderweg,naast een rotspartij op ca 3900 m, een bolletje roze rotssilene gezien te hebben.
8.00
Na een langdurige zwoegpartij met pickel en stijgijzers komen we op het Hugisattel aan (4088 m). Volkomen uitgeput duik ik voorover in de sneeuw en blijf een tijd liggen.
Maar dan!
We kijken rechts omhoog naar de graat. Dat traject ziet er veel enger uit dan het stuk wat we tot nu toe gehad hebben.Normaliter is de Finsteraarhorn normaalroute slechts een 1+ rotsgraat, maar nu zit alles ruim onder het ijs en de sneeuw!
We gaan in het touw en de voorklimmer gaat voorzichtig omhoog ,onderweg zekeringen aanleggend met slingers rond rotspieken. Er zijn meer mensen onderweg; dankzij mijn traagheid zijn we ingehaald. Geeft niet,het gaat om de beleving van de omgeving.
Onderweg stoppen we even als we precies op de rand zitten: de afgrond aan de linkerkant gaat hiet steil naar beneden ; voorwaar een huiveringwekkend uitzicht! Aan de overkant van het gat rijst een andere kolos op : de Schreckhorn.
9.30
Boven op de top (4274 m).
Naast een groot kruis poseren we gedrieen voor een behulpzame medeklimmer.
We draaien een shaggie. Maar dit duurt door de verkleumde vingers zeker 10 minuten..
Ondanks de zomer is het hierboven venijnig koud.
10.20
Moeilijk kunnen we het fantastische uitzicht loslaten. Maar we moeten weer voorzichtig naar beneden.. Het eerste stuk,naar het Hugisattel,is natuurlijk het meest griezelig. Maar na 2 uur voorzichtig naar benden scharrelen,bijna voortdurend gezekerd,komen we heelhuids op het sattel aan.Daar is het weer even rusten geblazen.
14.45
Na een langdurige afdaling door onderhand behoorlijk zachte sneeuw komen we weer bij de Finsteraarhornhut aan. Ik ben zoals gewoonlijk weer behoorlijk uitgeput. Van de kou is niets meer te merken: het is hier vrij warm!
Ik plof in bed en slaap als een os tot 17.50
Het viel me op dat er veel oudere bergbeklimmers op deze berg waren. Veel Engelsen en Fransen tussen de 40 en de 60 ,schat ik.
We gaan het succes vieren met een flink avondmaal,koffie en drank!
De hut kostte voor 3 personen en 3 overnachtingen 157,50 SFr
Maandag 2 augustus 1993
5 uur : Op
De dag van de grote terugtocht. Maar wel een interessante!
We willen over de Fieschgletsjer 1700 meter omlaag naar het dorp Fiesch.
2 jaar geleden zijn we op de weg omhoog afgehaakt en nog wel op het eerste stuk.
De Fransen gaan ook over de Fieschgletsjer en de Engelsen gaan naar het Lotschental ,via de Konkordiaplatz.
Om 6.30 vertrekken we. We zien de Fieschgletsjer eerst als een geweldige ijstong die in het begin nog horizontaal loopt.
8.30 Koffiepauze in de rechtermorene van het bizarre Fieschlandschap. We zijn de gletsjer dwars overgestoken want we hebben begrepen aan de hand van de routebeschrijving dat de westkant(rechts) het meest begaanbaar is. Hoogte nu 2690 meter.
De zon breekt door de wolken en verlicht voor me de talloze spleten in de bolling van de gletsjer. Waar de gletsjer omlaagduikt,daar is het ijslandschap zeer indrukwekkend..
Links staat de Finsteraarhorn als een geweldige roodbruine kam in de blauwe lucht.
14.40 hoogte 1820 meter
Na een enerverende tocht over en langs de gletsjer,met veel klauteren,springen en glijden zijn we nu bij de beek ten zuiden van de grasbanden waar we 2 jaar geleden gestopt zijn. Die grasbanden zijn makkelijk,met duidelijke roodwitte routetekens,maar het stuk ervoor… Ai.
We gaan een bakje thee maken..
De Fieschgletsjer is veel ruiger dan de Aletschgletsjer. Dat komt waarschijnlijk door het grote verval.
17.10 Aaangekomen in Fieschental. Meteen boodschappen doen.
18.30
We zijn op camping Morel,zo’n 6 km ten oosten van Brig in het Rhonedal
3 augustus 1993
Vandaag is een rustdag. Touwen schoonmaken in de Rhone en spullen uitzoeken en wat rondhangen.
We willen nog een tocht maken: de Hienderstock OW overschrijding; max 3+ rotsklimmen.
Het is niet ver van de Grimselpas.
We bellen naar hutten: Gruebenhut en Bachlihut zijn al vol ; het wordt de Lauteraarhut.
4 augustus 1993
11.25 vertrekken we bij de Grimselpas en gaan door het Lauteraartal.
Na al die jaren weet ik niet zo goed meer hoe het ging( dit wordt geschreven in 2016).
Onderweg is er een flinke onweersbui en om 16.30 komen we bij de Lauteraarhut aan.
Het laaste stuk was vervelend stijgen,maar de hut ligt prachtig,met gemzen in de buurt,grasvelden en klimrotsen.Dit keer hebben geen wirt maar een wirtin.
Om de hoek zien we de tussen twee dichterbij liggende bergmassieven de enorme kolos van de Finsteraarhorn, kijkend over de Finsteraarhorngletsjer . Langs de Lauteraargletsjer zien we de Lauteraarhorn en de Schreckhorn.
17.30
Er komen weer dikke wolken aan en de voorspelling is slecht.
Jammer,maar we kunnen er m,ee leven na het succes van de Finsteraarhorn. Dat weer is overmacht.
We doen liever geen lange graat in onweer!
Donderdag 5 augustus 1993
6 uur
Mooie ochtend; alleen wat wolken bij de Finsteraarhorn.
Ik ben al vanaf 4.45 op om Venus en de gletsjer te fotograferen.
Het is niet zo’n geslaagde nacht daarvoor want de maan schijnt. Ik moet ook zeggen dat ik de bergomgeving voor fotografie hier veel minder mooi vind dan vanuit de Konkordiahut en de Finsteraarhornhut.
We gaan weer terug,zonder een berg gedaan te hebben.
Na een nacht kamperen in Innertkirchen gaan we linea recta naar Nederland.